Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna

1. METRYCZKA
Rok akademicki
2025/2026
Wydział
Nauk o Zdrowiu
Kierunek studiów
Zdrowie Publiczne
Dyscyplina wiodąca
Nauki o zdrowiu
Profil studiów
ogólnoakademicki
Poziom kształcenia
II stopnia
Forma studiów
niestacjonarne
Typ modułu/przedmiotu
obowiązkowy
Forma weryfikacji efektów uczenia się
egzamin
Jednostka/jednostki prowadząca/e
Zakład Zdrowia Publicznego
Kod jednostki
NZB
Kierownik jednostki/kierownicy jednostek
Prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Mariusz Gujski
Koordynator przedmiotu
dr hab. n. med. i o zdr. Dominik Olejniczak
Osoba odpowiedzialna za sylabus
dr hab. n. med. i o zdr. Dominik Olejniczak
Prowadzący zajęcia
dr hab. n. med. i o zdr. Dominik Olejniczak
dr hab. Magdalena Woynarowska
dr Aleksandra Kielan
2. INFORMACJE PODSTAWOWE
Rok studiów
I rok
Semestr studiów
II semestr
Suma godzin
150
Liczba punktów ECTS
6
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim
wykład
Liczba godzin - wykład (W)
50
Kalkulacja punktów ECTS
2,00
seminarium
Liczba godzin - seminarium (S)
10
Kalkulacja punktów ECTS
0,40
ćwiczenia
ECTS e-learning
ECTS zajęcia praktyczne
ECTS praktyka zawodowa
Samodzielna praca studenta
ECTS Przygotowanie do zajęć
ECTS Przygotowanie dokumentacji
Liczba godzin - Przygotowanie do zajęć i zaliczeń
90
Kalkulacja punktów ECTS
3,60
Kształcenie bez nauczyciela
3. CELE KSZTAŁCENIA
4. EFEKTY UCZENIA SIĘ
Efekty kształcenia - wiedza
ZP2.W.01 - Posiada pogłębioną wiedzę z obszaru zagrożenia zdrowia ludności związanych z czynnikami ryzyka – behawioralnymi, metabolicznymi i środowiskowymi. ZP2.W.09 - Posiada wiedzę na temat procesów interpersonalnych i edukacji zdrowotnej. ZP2.W.11 - Zna i rozumie narzędzia informacyjne i informatyczne przy opracowywaniu i realizacji programów zdrowotnych i społecznych. ZP2.W.13 - Zna metody badań przekonań zdrowotnych oraz procesu zmiany i kształtowania zachowań zdrowotnych. ZP2.W.14 - Posiada pogłębioną wiedzę na temat tworzenia, realizacji i oceny wpływu programów zdrowotnych i społecznych na zdrowie. ZP2.W.17 - Zna przykłady środowiskowych programów profilaktycznych oraz możliwości ich aplikacji. ZP2.W.18 - Zna główne podmioty odpowiedzialne w Polsce za profilaktykę i ochronę zdrowia oraz ich strukturę i zakres działań. ZP2.W.19 - Zna i rozumie rolę instytucji państwowych, administracji rządowej i samorządowej oraz organizacji pozarządowych w zakresie koordynacji działań profilaktycznych. ZP2.W.21 - Zna źródła pozyskania wsparcia finansowego i merytorycznego działań dotyczących profilaktyki i promocji zdrowia.
Efekty kształcenia - umiejętności
ZP2.U.02 - Planuje i analizuje działania edukacyjne tak, aby osiągać wyznaczone cele i podnosić ich skuteczność. ZP2.U.06 - Opracowuje schemat interwencji zdrowia publicznego, w tym szacowanie ryzyka interwencji i sposób reagowania. ZP2.U.07 - Planuje i opracowuje programy dotyczące profilaktyki i promocji zdrowia na podstawie aktualnej oceny sytuacji zdrowotnej populacji. ZP2.U.09 - Sprawuje opiekę nad pacjentem w zakresie organizacji badań przesiewowych i szczepień ochronnych oraz edukacji w zakresie rozpoznanych czynników ryzyka zdrowotnego i metod ograniczania ich wpływu na zdrowie. ZP2.U.12 - Planuje działania mające na celu zintegrowanie działań profilaktycznych oraz wsparcie finansowe i merytoryczne programów profilaktycznych. ZP2.U.16 - Identyfikuje bariery we wdrażaniu edukacji zdrowotnej w populacji oraz stosuje właściwe metody i umiejętności edukacyjne w procesie dydaktycznym oraz w ramach edukacji pacjenta. ZP2.U.17 - Opracowuje materiały informacyjne i edukacyjne w obszarze profilaktyki i promocji zdrowia. ZP2.U.20 - Planuje i przeprowadza monitorowanie, ewaluację i ocenę skuteczności programów dotyczących profilaktyki i promocji zdrowia.
Efekty kształcenia - kompetencje
ZP2.K.02 - Przejawia zaangażowanie w promowanie funkcji zdrowia publicznego i zainteresowanie problemami polityki społecznej i zdrowotnejZP2.K.03 - Buduje relację partnerską jako podstawę interwencji środowiskowej oraz pracy edukacyjnej.<br> ZP2.K.05 - Potrafi współpracować z agencjami rządowymi, samorządowymi i organizacjami pożytku publicznego.<br> ZP2.K.08 - Docenia rolę dobrych praktyk profilaktyki psychospołecznych zagrożeń w środowisku pracy.
Zakres tematyczny
Promocja zdrowia, metodologia edukacji zdrowotnej, profilaktyka problemów zdrowia pychicznego
5. Zajęcia
Zajęcia 1-10
Zajęcia 1.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Omówienie strategii promocji zdrowia na przykładzie Polski i wybranych krajów Unii Europejskiej
Zajęcia 2.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Zasady tworzenia nowoczesnej interwencji, przy wykorzystaniu baz danych
Zajęcia 3.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Omówienie zasad realizacji działań z zakresu promocji zdrowia na przykładzie Narodowego Programu Zdrowia cz. I
Zajęcia 4.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Omówienie zasad realizacji działań z zakresu promocji zdrowia na przykładzie Narodowego Programu Zdrowia cz. II
Zajęcia 5.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Dyskusja zasad realizacji działań z zakresu promocji zdrowia na przykładzie Narodowego Programu Zdrowia
Zajęcia 6.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Zaprojektowanie narzędzia sprawozdawania działań z zakresu zdrowia publicznego
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Zachowania zdrowotne: istota, kształtowanie, zmiana. Zachowania zdrowotne: definicja i znaczenie. Czynniki wpływające na kształtowanie zachowań zdrowotnych. Istota prozdrowotnego stylu życia. Dlaczego warto dbać o zdrowie? Przyczyny niedostatków w dbałości o zdrowie. Teorie zmian zachowań zdrowotnych. Zasady kształtowania i zmiany zachowań zdrowotnych
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Planowanie i ewaluacja w edukacji zdrowotnej. Modele planowania. Etapy planowania programu edukacji zdrowotnej i ich charakterystyka. Rodzaje ewaluacji w edukacji zdrowotnej i ich cechy. Metody ewaluacji Planowanie zajęć w edukacji zdrowotnej. Scenariusz zajęć, fazy zajęć
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Kwestie etyczne w edukacji zdrowotnej
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Prezentacja celów i treści zajęć. Edukacja zdrowotna: definicja i cechy współczesnej edukacji zdrowotnej, obszary tematyczne, formy i miejsca realizacji edukacji zdrowotnej. Edukacja zdrowotna a terapia, profilaktyka chorób i promocja zdrowia. Potrzeby studentów w zakresie edukacji zdrowotnej
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Cele i oczekiwane efekty edukacji zdrowotnej (koncepcje edukacji zdrowotnej). Cele w tradycyjnych koncepcjach (modelach) edukacji zdrowotnej. Edukacja zdrowotna ukierunkowana na: rozwijanie umiejętności życiowych, zwiększanie poziomu alfabetyzmu zdrowotnego, zwiększenie zasobów dla zdrowia.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Rozwój w okresie dzieciństwa i adolescencji. Charakterystyka rozwoju człowieka we wczesnym, średnim i późnym dzieciństwie oraz adolescencji. Nauczanie i uczenie się dzieci i młodzieży
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Rozwój człowieka dorosłego. Charakterystyka rozwoju człowieka w poszczególnych okresach dorosłości (zadania i kryzysy poszczególnych okresów dorosłości). Nauczanie i uczenie się dorosłych
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Metody nauczania/uczenia się w edukacji zdrowotnej. Rodzaje metod i technik nauczania/uczenia się. Zasady doboru metod i technik. Aktywizujące metody i techniki nauczania/uczenia się: zasadność, charakterystyka. Trudności w pracy metodami aktywizującymi.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Przygotowanie i realizacja zajęć edukacji zdrowotnej. Elementy do przemyślenia przed zajęciami. Scenariusz zajęć. Podtrzymywanie uwagi odbiorców. Aktywizacja odbiorców
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Typy komunikowania o zdrowiu na przykładzie kampanii społecznych zachęcających mężczyzn do samobadania jąder. Kampanie społeczne. Komunikowanie informacyjne. Komunikowanie perswazyjne. Warunki efektywności. Rodzaje informacji dotyczących zdrowia i choroby. Teoria społecznego uczenia się i modelowanie zachowań
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Edukacja dla zwiększania higieny cyfrowej jako obszar edukacji zdrowotnej: Definicja higieny cyfrowej. Znaczenie higieny cyfrowej. Zachowania będące przejawem higieny cyfrowej. Potrzeba edukacji w zakresie higieny cyfrowej. Test Higieny Cyfrowej. Działania na rzecz zachęcania ludzi do zwiększenia higieny cyfrowej
6. LITERATURA
Obowiązkowa
MODUŁ 1. PROMOCJ ZDROWIA
1. Woynarowska B., Edukacja zdrowotna. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2012.
2. Karski B., Praktyka i teoria promocji zdrowia, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa, 2011.
3. Cianciara D., Zarys współczesnej promocji zdrowia, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2010.
4. Karski JB. (red.)Promocja zdrowia- skrypt.
MODUŁ 2. EDUKACJA ZDROWOTNA
1. Woynarowska B. (red.) (2025) Edukacja zdrowotna. Podstawy teoretyczne, metodyka, praktyka. WN PWN, Warszawa – wybrane rozdziały.
2. Woynarowska B. (red.) (2012) Edukacja zdrowotna. Podręcznik akademicki. WN PWN, Warszawa–wybrane rozdziały.
Uzupełniająca
MODUŁ 1. PROMOCJ ZDROWIA
1. Lisicki T., Wilk B., Walentukiewicz A., Styl życia Uwarunkowania społeczne, Wydawnictwo AWF Gdańsk, 2005.
2. Karski J, B., Postępy promocji zdrowia przegląd międzynarodowy, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa 2006.
3. Lewicki C., Edukacja zdrowotna – systemowa analiza zagadnień, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2006.
4. Władysiuk M, Libura M, Rolska-Wójcik P, Plisko R. Rola organizacji pacjentów w systemach opieki zdrowotnej w Polsce i na świecie. Warszawa 2021
MODUŁ 2. EDUKACJA ZDROWOTNA
1. Golinowska S. (red.) (2022) Zdrowie publiczne. Wymiar społeczny i ekologiczny, WN Scholar, Kraków
2. Woynarowska M., Woynarowska B. (2022) Szkoła i zdrowie jej uczniów i pracowników, Harmonia Universalis, Gdańsk
7. SPOSOBY WERYFIKACJI EFEKTÓW UCZENIA SIĘ
Sposób 1
Symbol przedmiotowego efektu uczenia się
ZP2.W.01, P2.W.11, ZP2.W.17 ZP2.U.06, ZP2.U.07, ZP2.U.16, ZP2.U.20 ZP2.K.02, ZP2.K.03ZP2.W.01, ZP2.W.13 ZP2.W.14 ZP2.U.02, ZP2.U.07, ZP2.U.16, ZP2.U.17, ZP2.U.20 ZP2.K.02, ZP2.K.03, ZP2.K.08
Sposoby weryfikacji efektu uczenia się
Quizy zaliczeniowe do materiałów e-learningowych w ramach wykładów
Ocenianie formujące w sytuacjach zadaniowych podczas zajęć
Egzamin
Kryterium zaliczenia
Quizy zaliczeniowe do materiałów e-learningowych w ramach wykładów Powyżej 60%
Ocenianie formujące w sytuacjach zadaniowych podczas zajęć 100%
Egzamin Powyżej 60%
Sposób 2
Sposób 3
Sposób 4
Sposób 5
8. INFORMACJE DODATKOWE
(informacje istotne z punktu widzenia nauczyciele niezawarte w pozostałej części sylabusa, np. czy przedmiot jest powiązany z badaniami naukowymi, szczegółowy opis egzaminu, informacje o kole naukowym)
Data aktualizacji treści

Prawa majątkowe, w tym autorskie, do sylabusa przysługują WUM. Sylabus może być wykorzystywany dla celów związanych z kształceniem na studiach odbywanych w WUM. Korzystanie z sylabusa w innych celach wymaga zgody WUM.