Propedeutyka zdrowia publicznego

1. METRYCZKA
Rok akademicki
2025/2026
Wydział
Nauk o Zdrowiu
Kierunek studiów
Zdrowie Publiczne
Dyscyplina wiodąca
Nauki o zdrowiu
Profil studiów
ogólnoakademicki
Poziom kształcenia
I stopnia
Forma studiów
stacjonarne
Typ modułu/przedmiotu
obowiązkowy
Forma weryfikacji efektów uczenia się
egzamin
Jednostka/jednostki prowadząca/e
Zakład Zdrowia Publicznego
Kod jednostki
NZB
Kierownik jednostki/kierownicy jednostek
Prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Mariusz Gujski
Koordynator przedmiotu
mgr Robert Słoniewski
Osoba odpowiedzialna za sylabus
mgr Robert Słoniewski
Prowadzący zajęcia
dr hab. Grzegorz Juszczyk, dr Aneta Duda-Zalewska, mgr Robert Słoniewski, dr Jakub Świtalski
2. INFORMACJE PODSTAWOWE
Rok studiów
I rok
Semestr studiów
całoroczny
Suma godzin
200
Liczba punktów ECTS
8
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim
wykład
Liczba godzin - wykład (W)
30
Kalkulacja punktów ECTS
1,20
seminarium
Liczba godzin - seminarium (S)
46
Kalkulacja punktów ECTS
1,84
ćwiczenia
Liczba godzin - ćwiczenia (C)
4
Kalkulacja punktów ECTS
0,16
ECTS e-learning
ECTS zajęcia praktyczne
ECTS praktyka zawodowa
Samodzielna praca studenta
ECTS Przygotowanie do zajęć
ECTS Przygotowanie dokumentacji
Liczba godzin - Przygotowanie do zajęć i zaliczeń
120
Kalkulacja punktów ECTS
4,80
Kształcenie bez nauczyciela
3. CELE KSZTAŁCENIA
1.
Prezentacja definicji zdrowia i jego uwarunkowań.
2.
Przedstawienie tła historycznego koncepcji zdrowia i zdrowia publicznego, ze szczególnym uwzględnieniem wielowymiarowości i wielodyscyplinarności.
3.
Omówienie głównych metod analizy stanu zdrowia populacji i głównych problemów zdrowotnych w Polsce na tle krajów europejskich.
4.
Prezentacja głównych modeli organizacyjnych zapewnienia zdrowotności publicznej – programy strategiczne i model organizacyjnych systemu ochrony zdrowia.
5.
Wskazanie znaczenia badań przesiewowych w zapobieganiu negatywnym skutkom chorób.
4. EFEKTY UCZENIA SIĘ
Efekty kształcenia - wiedza
ZP1.W.02 - Rozumie pojęcia etiopatogenezy, diagnostyki i metod leczenia wybranych chorób, oraz znaczenie wpływu społeczeństwa i presji społecznej na styl życia i podejmowanie zachowań związanych ze zdrowiem. ZP1.W.06 - Zna główne zagrożenia zdrowia i problemy zdrowotne ludności Polski, w tym społeczeństw lokalnych. ZP1.W.19 - Zna i rozumie przepisy prawa związane z ochroną praw pacjenta, prowadzenia dokumentacji medycznej oraz zasady etyki zawodowej osób wykonujących zawód medyczny.
Efekty kształcenia - umiejętności
ZP1.U.23 - Potrafi identyfikować procesy polityczne oraz definiuje ich wpływ na problemy zdrowia i sektora zdrowotnego.
Efekty kształcenia - kompetencje
ZP1.K.01 - Zna poziom własnych kompetencji oraz swoje ograniczenia w wykonywaniu zadań zawodowych.<br> ZP1.K.02 - Rozpoznaje problemy, które są poza zakresem jej/jego kompetencji i wie, do kogo zwrócić się o pomoc, z uwzględnieniem umiejętności współpracy zespole interdyscyplinarnym.<br> ZP1.K.04 - Przejawia szacunek wobec pacjenta/klienta i zrozumienie jego trudności.<br> ZP1.K.07 - Upowszechnia wiedzę o celach i funkcjach zdrowia publicznego.<br> ZP1.K.10 - Wykazuje tolerancję i otwartość wobec odmiennych poglądów i postaw, ukształtowanych przez różne czynniki społeczno-kulturowe.<br> ZP1.K.11 - Efektywnie prezentuje własne pomysły, wątpliwości i sugestie, popierając je argumentacją, kierując się przy tym zasadami etycznymi.
5. Zajęcia
Zajęcia 1-10
Zajęcia 1.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Historia koncepcji zdrowia – od starożytności po wiek XX. Modele definiowania zdrowia i choroby. Kontinuum zdrowia i definicje negatywne, funkcjonalne. Idealistyczna definicja zdrowia Światowej Organizacji Zdrowia.EK_ZP1_W03
EK_ZP1_W05
EK_ZP1_W06
EK_ZP1_W13
EK_ZP1_W15
Zajęcia 2.
Zajęcia 3.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Zdrowie publiczne: cele, zadania, przedmiot nauczania, dyscyplina naukowa. Podstawowe pojęcia zdrowia publicznego – zachowania zdrowotne, uwarunkowania zdrowia, problemy zdrowotne, profilaktyka, choroba, czynniki ryzyka, styl życia, wskaźniki epidemiologiczne.
EK_ZP1_W03
EK_ZP1_W05
EK_ZP1_W06
Zajęcia 4.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Metody oceny stanu zdrowia populacji. Wskaźniki zdrowotne pozytywne i negatywne. Aktualne problemy zdrowotne ludności w poszczególnych regionach świata z uwzględnieniem Europy i Polski.
EK_ZP1_W03
EK_ZP1_W05
EK_ZP1_W06
Zajęcia 5.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Organizacja ochrony zdrowia. Kierunki zmian w Polsce i na świecie. Źródła finansowania opieki zdrowotnej.
EK_ZP1_W03
EK_ZP1_W05
EK_ZP1_W06
EK_ZP1_W13
EK_ZP1_W15
Zajęcia 6.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Współczesne strategie ochrony zdrowia. Programy zdrowotne mające na celu zabezpieczenie zdrowia publicznego. Zapewnianie jakości w ochronie zdrowia.
EK_ZP1_W03
EK_ZP1_W05
EK_ZP1_W06
EK_ZP1_W13
EK_ZP1_W15
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Badania przesiewowe w zdrowiu publicznym. Historia badań przesiewowych. Propedeutyka opracowywania i prowadzenia populacyjnych badań przesiewowych – kryteria wyboru problemu zdrowotnego oraz testu diagnostycznego.
EK_ZP1_W03
EK_ZP1_W05
EK_ZP1_W06
EK_ZP1_W13
EK_ZP1_W15
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Dyskusja na temat możliwości wpływu na poszczególne uwarunkowania zdrowia. Wzajemne relacje pomiędzy czynnikami warunkującymi zdrowie.
EK_ZP1_U04
EK_ZP1_K02
EK_ZP1_K09
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Dyskusja czynników ryzyka problemów zdrowotnych. Czynniki ryzyka chorób – nadciśnienie tętnicze, hipercholesterolemia, otyłość, cukrzyca, palenie papierosów, stres.
EK_ZP1_U04
EK_ZP1_U05
EK_ZP1_U08
EK_ZP1_K02
EK_ZP1_K09
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Dyskusja głównych problemów zdrowotnych. Choroby układu krążenia, choroby nowotworowe, choroby układu oddechowego, choroby psychiczne i samobójstwa, wypadki i urazy, choroby zakaźne. Choroby nowotworowe w podziale na zapadalność i umieralność w Polsce.
EK_ZP1_U04
EK_ZP1_U05
EK_ZP1_K02
EK_ZP1_K09
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Dyskusja na temat konstrukcji systemu ochrony zdrowia. System ochrony zdrowia w Polsce i relacja między poziomami opieki. Formy opieki - podstawowa opieka zdrowotna, specjalistyczna opieka ambulatoryjna, struktura szpitali, opieka długoterminowa, pomoc doraźna, uzdrowiska, służby sanitarno-epidemiologiczne. Droga pacjenta w systemie – ciągłość i kompleksowość opieki.
EK_ZP1_U05
EK_ZP1_U08
EK_ZP1_K02
EK_ZP1_K09
6. LITERATURA
Obowiązkowa
1. Golinowska S., Zdrowie publiczne – wymiar ekologiczny i społeczny, Wyd. Scholar, Warszawa, 2022.
2. Pinkas J., Współczesne wyzwania zdrowia publicznego, Wyd. PZWL, Warszawa, 2021.
3. Sygit M., Zdrowie Publiczne. Wyd. Wolter Kluwer Business, Warszawa, 2017
4. Blaxter M., Zdrowie, Wyd. SIC!, Warszawa, 2009.
5. Włodarczyk WC. Szkice o zdrowiu publicznym w trudnych czasach. Wyd. UJ. Kraków, 2024.
6. Wojtczak, A. Zdrowie publiczne wyzwaniem dla systemów zdrowia XXI wieku. Wyd. PZWL. Warszawa, 2021
Uzupełniająca
Tatara T, Słoniewski R, Dera P. Systemy Opieki Zdrowotnej. Skrypt dla studentów. Oficyna Wydawnicza WUM, Warszawa 2010.
7. SPOSOBY WERYFIKACJI EFEKTÓW UCZENIA SIĘ
Sposób 1
Symbol przedmiotowego efektu uczenia się
EK_ZP1_W03 EK_ZP1_W05 EK_ZP1_W06 EK_ZP1_W13 EK_ZP1_W15 EK_ZP1_K02 EK_ZP1_K09 EK_ZP1_U04 EK_ZP1_U05 EK_ZP1_U08
Sposoby weryfikacji efektu uczenia się
Egzamin z przedmiotu w formie testu.
Kryterium zaliczenia
Zaliczenie przedmiotu: zaliczenie – zdobycie min. 60% punktów z zaliczenia końcowego, ≥80% obecności na zajęciach.
W przypadku nieobecności na którymś z terminów, student umawia termin zaliczenia indywidualnie.
Sposób 2
Sposób 3
Sposób 4
Sposób 5
8. INFORMACJE DODATKOWE
(informacje istotne z punktu widzenia nauczyciele niezawarte w pozostałej części sylabusa, np. czy przedmiot jest powiązany z badaniami naukowymi, szczegółowy opis egzaminu, informacje o kole naukowym)

Prawa majątkowe, w tym autorskie, do sylabusa przysługują WUM. Sylabus może być wykorzystywany dla celów związanych z kształceniem na studiach odbywanych w WUM. Korzystanie z sylabusa w innych celach wymaga zgody WUM.