Epidemiologia środowiskowa [Zś]

1. METRYCZKA
Rok akademicki
2024/2025
Wydział
Nauk o Zdrowiu
Kierunek studiów
Zdrowie Publiczne
Dyscyplina wiodąca
Nauki o zdrowiu
Profil studiów
ogólnoakademicki
Poziom kształcenia
I stopnia
Forma studiów
stacjonarne
Typ modułu/przedmiotu
obowiązkowy
Forma weryfikacji efektów uczenia się
zaliczenie
Jednostka/jednostki prowadząca/e
Zakład Profilaktyki i Zagrożeń Środowiskowych, Alergologii i Immunologii
Kod jednostki
NZC
Kierownik jednostki/kierownicy jednostek
Prof. dr hab. n. med. Bolesław Samoliński
Koordynator przedmiotu
Dr hab. n. med. i n o zdr. Barbara Piekarska
Adres mailowy koordynatora przedmiotu
barbara.piekarska@wum.edu.pl
Osoba odpowiedzialna za sylabus
Dr hab. n. med. i n o zdr. Barbara Piekarska
Prowadzący zajęcia
Dr hab. n. med. i n o zdr. Barbara Piekarska
Prof. Dr hab. n.med. Bolesław K. Samoliński
2. INFORMACJE PODSTAWOWE
Rok studiów
III rok
Semestr studiów
I semestr
Suma godzin
100
Liczba punktów ECTS
4
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim
wykład
Liczba godzin - wykład (W)
20
Kalkulacja punktów ECTS
0,8
seminarium
Liczba godzin - seminarium (S)
26
Kalkulacja punktów ECTS
1,4
ćwiczenia
Liczba godzin - ćwiczenia (C)
10
Kalkulacja punktów ECTS
0,4
ECTS e-learning
ECTS zajęcia praktyczne
ECTS praktyka zawodowa
Samodzielna praca studenta
ECTS Przygotowanie do zajęć
ECTS Przygotowanie dokumentacji
Liczba godzin - Przygotowanie do zajęć i zaliczeń
44
Kalkulacja punktów ECTS
1,76
Kształcenie bez nauczyciela
3. CELE KSZTAŁCENIA
1.
Zapoznanie studentów z epidemiologicznymi zagadnieniami wpływu czynników środowiska naturalnego i zmienionego działalnością człowieka na stan zdrowia ludzi wraz z oceną jakości zdrowotnej środowiska i prognozowaniem możliwościami działań profilaktycznych i terapeutycznych.
4. EFEKTY UCZENIA SIĘ
Wiedzy – Absolwent zna i rozumie:
1.
Wiedza - numer efektu uczenia sie
EK_ZP1_W03
Wiedza - efekty w zakresie
Definiuje podstawowe pojęcia opisujące stan zdrowia populacji
2.
Wiedza - numer efektu uczenia sie
EK_ZP1_W05
Wiedza - efekty w zakresie
Definiuje wpływ czynników behawioralnych i środowiskowych na stan zdrowia
3.
Wiedza - numer efektu uczenia sie
EK_ZP1_W06
Wiedza - efekty w zakresie
Prezentuje główne zagrożenia zdrowia i problemy zdrowotne ludności Polski w tym społeczeństw lokalnych
4.
5.
6.
Umiejętności – Absolwent potrafi:
1.
Umiejęstności - numer efektu uczenia sie
EK_ZP1_U06
Umiejętności - efekty w zakresie
Identyfikuje zagrożenia środowiskowe dla zdrowia populacji
2.
Umiejęstności - numer efektu uczenia się
EK_ZP1_U14
Umiejętności - efekty w zakresie
Wyraża swoją wiedzę pisemnie i ustnie (np. poprzez przeprowadzenie prezentacji) na poziomie akademickim
3.
Umiejęstności - numer efektu uczenia się
EK ZP1 U09
Umiejętności - efekty w zakresie
Formułuje własne wnioski w oparciu o wiedzę teoretyczną
4.
Umiejęstności - numer efektu uczenia się
EK_ZP1_U16
Umiejętności - efekty w zakresie
Przeprowadza analizę wybranych uwarunkowań problemów zdrowotnych i społecznych
5.
Umiejęstności - numer efektu uczenia się
EK ZP1 U20
Umiejętności - efekty w zakresie
Znajduje niezbędne informacje w literaturze fachowej, bazach danych i innych źródłach związanych ze zdrowiem
6.
Kompetencji społecznych – Absolwent jest gotów do:
1.
Kompetencje społeczne - numer efektu uczenia sie
EK_ZP1_K03
Kompetencje społeczne - efekty w zakresie
Cechuje się postawą odpowiedzialności za problemy środowiska lokalnego
2.
Kompetencje społeczne - numer efektu uczenia sie
EK_ZP1_K09
Kompetencje społeczne - efekty w zakresie
Potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności, poszerzone o wymiar interdyscyplinarny
3.
4.
5.
6
5. Zajęcia
Zajęcia 1-10
Zajęcia 1.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Epidemiologia środowiskowa – rys historyczny, zakres działań i kierunki rozwoju
Efekty uczenia się
EK ZP1 W03, EK ZP1 W05, EK ZP1 W06
Zajęcia 2.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Człowiek i jego środowisko z perspektywy epidemiologa
Efekty uczenia się
EK ZP1 W03, EK ZP1 W05, EK ZP1 W06
Zajęcia 3.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
„Jedno Zdrowie” – koncepcja łącząca działalność naukową i praktyczną z zakresu ochrony zdrowia człowieka i zwierząt
Efekty uczenia się
EK ZP1 W03, EK ZP1 W05, EK ZP1 W06
Zajęcia 4.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Środowisko: zaniedbany element triady „One Health”
Efekty uczenia się
EK ZP1 W03, EK ZP1 W05, EK ZP1 W06
Zajęcia 5.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Bezpieczeństwo zdrowia środowiskowego w zagrożeniach epidemiologicznych.
Efekty uczenia się
EK ZP1 W03, EK ZP1 W05, EK ZP1 W06
Zajęcia 6.
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Eko-niepokój choroba XXI wieku
Efekty uczenia się
EK ZP1 W03, EK ZP1 W05, EK ZP1 W06
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Nadzór nad chorobami zakaźnymi w świetle Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych
Efekty uczenia się
EK ZP1 W03, EK ZP1 W05, EK ZP1 W06
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Choroby środowiskowe – problemy diagnostyczne i dydaktyczne
Efekty uczenia się
EK ZP1 W03, EK ZP1 W05, EK ZP1 W06
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Epidemiologia chorób alergicznych (astmy) – środowiskowe czynniki ryzyka
Efekty uczenia się
EK ZP1 W03, EK ZP1 W05, EK ZP1 W06
Forma zajęć
Wykład
Treści programowe
Polityka Państwa względem zagrożeń środowiskowych
Efekty uczenia się
EK ZP1 W03, EK ZP1 W05, EK ZP1 W06
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Ocena ryzyka i zarządzanie ryzykiem zdrowotnym, komunikowanie o ryzyku, nadzór nad ryzykiem, rola mediów
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Monitoring Środowiska, jako system informacji o środowisku i zdrowiu - rola informacji w zarządzaniu środowiskiem i zdrowiem
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Planowanie badania z zakresu epidemiologii środowiskowej
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Seniorzy wobec zmian czynników środowiskowych
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Dzieci jako populacja o szczególnym znaczeniu problematyce zdrowia środowiskowego (dzieci – populacja szczególnie wrażliwa na działanie czynników środowiskowych)
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Ocena stanu zdrowia i potrzeb zdrowotnych populacji w oparciu o dostępne wskaźniki
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Wykorzystanie systemu informacji przestrzennej – GIS w epidemiologii środowiskowej
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Zagrożenia dla zdrowia związane ze środowiskiem wiejskim
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Zagrożenia dla zdrowia związane ze środowiskiem miejskim
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Środowiskowe obciążenie chorobami (EBD) i możliwości wykorzystania koncepcji dla szacowania skutków zdrowotnych w związku z narażeniem na drobny pył zawarty w powietrzu atmosferycznym
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Choroby cywilizacyjne – działania profilaktyczne i interwencyjne
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Oceny Potrzeb Zdrowotnych na poziomie regionalnym i lokalnym
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Mapowanie i śledzenie rozprzestrzeniania się chorób uwarunkowanych środowiskowo
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Ćwiczenia
Treści programowe
Analiza czynników środowiskowych wpływających na zdrowie publiczne w lokalnej społeczności.
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Ćwiczenia
Treści programowe
Przypadki chorób związanych z czynnikami środowiskowymi.
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Ćwiczenia
Treści programowe
Wpływ zmian klimatycznych na zdrowie populacji – jak edukować społeczeństwo.
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Ćwiczenia
Treści programowe
Ocena wpływu zanieczyszczenia na zdrowie mieszkańców.
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
Forma zajęć
Ćwiczenia
Treści programowe
Edukacja społeczności na temat zdrowia środowiskowego
Efekty uczenia się
EK ZP1 K09, EK ZP1 K03, EK ZP1 U20, EK ZP1 U16, EK ZP1 W05, EK ZP1 U06, EK ZP1 U14
6. LITERATURA
Obowiązkowa
1. Pawlas K., Gać P. Pawlas N. Zdrowie Środowiskowe z elementami medycyny środowiskowej. Wydawnictwo PZWL Warszawa 2014 rok.
2. Webb P., Bain Ch., Page A., 2021. Epidemiologia. Podręcznik dla studentów i praktyków. Wydawnictwo Naukowe Scholar. Warszawa 2021
3. Śliż D., Mamcarz A. (red) – Medycyna stylu życia. PZWL Wydawnictwo Lekarskie.
4. Jędrychowski W., Epidemiologia w medycynie klinicznej i zdrowiu publicznym, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010.
5. Bzdęga J., Gębska – Kuczerowska A. Epidemiologia w zdrowiu publicznym. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. 2010
6. Beaglehole R., Bonita R., Kjellström T. Tłumaczenie pod redakcją prof. dr hab. med. Neonili Szeszeni-Dàbrowskiej Podstawy epidemiologii. Instytut Medycyny Pracy im. J. Nofera Łódź 2002
Uzupełniająca
1. Cipora E. 2018. Wiedza epidemiologiczna jako wartość naukowa w ocenie stanu zdrowia jednostki i populacji. Journal of Education, Health and Sport. 2018;8(8):1282-1297 eISNN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.1482421
2. Merrill, Ray M. (2008). Epidemiologia środowiskowa: zasady i metody. Sudbury, Mass .: Jones and Bartlett Publishers. s. 8–9. ISBN 9780763741525. OCLC 163589221.
3. Siemiński M. 2007 – Środowiskowe zagrożenia zdrowia. Wydawnictwo naukowe PWN Warszawa.
4. Siemiński M., Środowiskowe zagrożenia zdrowia. Inne wyzwania, PWN Warszawa 2007
5. Adamek R., Adamek AM., Orłowski J. 2006. Wykorzystanie systemu informacji przestrzennej – GIS w epidemiologii środowiskowej. Nowiny Lekarskie 2006, 75, 2, 204–207
6. Krupanek J., Długosz J., Korcz M., Krzyżak J: Rola informacji w zarządzaniu środowiskiem i zdrowiem. W Środowisko a zdrowie. Polityka, zarządzanie, komunikowanie pod red. Janikowski R. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko.
7. Gładczuk J., Kleszczewska E. Choroby cywilizacyjne – działania profilaktyczne i interwencyjne. Hygeia Public Health 2021, 56(1): 14-23
8. Kowalska M., Skrzypek M. Środowiskowe obciążenie chorobami (EBD) i możliwości wykorzystania koncepcji dla szacowania skutków zdrowotnych w związku z narażeniem na drobny pył zawarty w powietrzu atmosferycznym. Hygeia Public Health 2014, 49(1): 33-38
9. Adamek R., Adamek AM, Orłowski J. Wykorzystanie systemu informacji przestrzennej – GIS w epidemiologii środowiskowej. Nowiny Lekarskie 2006, 75, 2, 204–207
10. Kolarzyk E. Choroby środowiskowe – problemy dydaktyczne i diagnostyczne. Probl Hig Epidemiol 2008, 89(2): 188-194
11. Konieczny J., Bezpieczeństwo zdrowia publicznego w zagrożeniach środowiskowych. Studium metodologiczno-edukacyjne w perspektywie zrównoważonego rozwoju, Poznań 2016.
12. Konieczny J., Nadzwyczajne zagrożenia środowiska. Leksykon administracji bezpieczeństwa, Poznań 2009.
13. Zieliński A. Człowiek i jego środowisko z perspektywy epidemiologa. Przegl Epidemiol 2011; 65: 393 – 399
7. SPOSOBY WERYFIKACJI EFEKTÓW UCZENIA SIĘ
Sposób 1
Symbol przedmiotowego efektu uczenia się
EK ZP1 W03, EK ZP1 W05, EK ZP1 W06, EK ZP1 U06, EK ZP1 U09, EK ZP1 U14, EK ZP1 U16, EK ZP1 U20, EK ZP1 K03, EK ZP1 K09
Sposoby weryfikacji efektu uczenia się
Uczestnictwo w zajęciach
Kryterium zaliczenia
uzyskanie minimum 60% ogólnej liczby punktów całego kolokwium
Sposób 2
Symbol przedmiotowego efektu uczenia się
EK ZP1 W03, EK ZP1 W05, EK ZP1 W06, EK ZP1 U06, EK ZP1 U09, EK ZP1 U14, EK ZP1 U16, EK ZP1 U20, EK ZP1 K03, EK ZP1 K09
Sposoby weryfikacji efektu uczenia się
Przygotowanie modelu Oceny Potrzeb Zdrowotnych na poziomie lokalnym i regionalnym zgodnie z zaprezentowanymi wymogami prowadzącego zajęcia
Sposób 3
Sposób 4
Sposób 5
8. INFORMACJE DODATKOWE
(informacje istotne z punktu widzenia nauczyciele niezawarte w pozostałej części sylabusa, np. czy przedmiot jest powiązany z badaniami naukowymi, szczegółowy opis egzaminu, informacje o kole naukowym)
Informacje dodatkowe
Przedmiot kończy się przygotowaniem projektu (modelu) zgodnie z wymogami zaprezentowanymi i przesłanymi Studentom przez Wykładowcę. Studenci mają dwa terminy przesłana pracy zaliczeniowej.
Data aktualizacji treści

Prawa majątkowe, w tym autorskie, do sylabusa przysługują WUM. Sylabus może być wykorzystywany dla celów związanych z kształceniem na studiach odbywanych w WUM. Korzystanie z sylabusa w innych celach wymaga zgody WUM.