1. METRYCZKA
Rok akademicki
2025/2026
Wydział
Nauk o Zdrowiu
Kierunek studiów
Zdrowie Publiczne
Dyscyplina wiodąca
Nauki o zdrowiu
Profil studiów
ogólnoakademicki
Poziom kształcenia
I stopnia
Forma studiów
stacjonarne
Typ modułu/przedmiotu
obowiązkowy
Forma weryfikacji efektów uczenia się
zaliczenie
Jednostka/jednostki prowadząca/e
Zakład Profilaktyki i Zagrożeń Środowiskowych, Alergologii i Immunologii
Kod jednostki
NZC
Kierownik jednostki/kierownicy jednostek
Prof. dr hab. n. med. Bolesław Samoliński
Koordynator przedmiotu
Dr hab. n med. i n o zdr. Barbara Piekarska
Adres mailowy koordynatora przedmiotu
barbara.piekarska@wum.edu.pl
Osoba odpowiedzialna za sylabus
Dr hab. n med. i n o zdr. Barbara Piekarska
Prowadzący zajęcia
Dr hab. n med. i n o zdr. Barbara Piekarska
2. INFORMACJE PODSTAWOWE
Rok studiów
II rok
Semestr studiów
II semestr
Suma godzin
100
Liczba punktów ECTS
4
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim
Samodzielna praca studenta
3. CELE KSZTAŁCENIA
1.
Zapoznanie studenta z podstawowymi zasadami oceny niebezpieczeństwa i ryzyka użycia różnego rodzaju związków chemicznych.
2.
Zapoznanie studenta z podstawami ekotoksykologii i waloryzacji środowiska w tym biomonitoringu środowiska.
3.
Poznanie mechanizmów toksyczności, metabolizmu substancji toksycznych w organizmach żywych.
4.
Nabycie wiedzy dotyczącej toksykologii wybranych grup substancji chemicznych i diagnostyki zatruć.
4. EFEKTY UCZENIA SIĘ
Efekty kształcenia - wiedza
EK_ZP1_W03 - Definiuje podstawowe pojęcia opisujące stan zdrowia populacji EK_ZP1_W05 - Definiuje wpływ czynników behawioralnych i środowiskowych na stan zdrowia EK_ZP1_W15 - Definiuje pojęcia związane ze zdrowiem i stylem życia EK_ZP1_W27 - Właściwie interpretuje istniejące relacje pomiędzy zdrowiem a środowiskiem pracy
Efekty kształcenia - umiejętności
EK_ZP1_U06 - Identyfikuje zagrożenia środowiskowe dla zdrowia populacj EK_ZP1_U06 - Identyfikuje zagrożenia środowiskowe dla zdrowia populacji EK_ZP1_U22 - Identyfikuje czynniki wpływające na politykę zdrowotną państwa
Efekty kształcenia - kompetencje
EK_ZP1_K02 - Rozpoznaje problemy, które są poza zakresem jej/jego kompetencji i wie, do kogo zwrócić się o pomoc, z uwzględnieniem umiejętności współpracy zespole interdyscyplinarnym<br> EK_ZP1_K09 - Potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności, poszerzone o wymiar interdyscyplinarny<br>
Zakres tematyczny
Zdefiniowanie głównych zagrożeń toksykologicznych (chemicznych) dla człowieka i środowiska, metody ich identyfikacji oraz możliwości neutralizacji:
1. Analiza wpływu zanieczyszczeń i skażających substancji chemicznych na środowisko.
2. Źródła zanieczyszczeń: substancje pochodzące z naturalnych procesów (np. pożary, powodzie), jak i działalności antropogenicznej (przemysł, rolnictwo).
3. Określenie wpływu wybranych substancji toksycznych na organizmy żywe, w tym człowieka, rośliny i zwierzęta, które są częścią ekosystemów wodnych i lądowych.
4. Metody oceny zagrożeń: metody identyfikacji substancji, oceny ryzyka i ich neutralizacji.
5. Ekotoksykologia.
1. Analiza wpływu zanieczyszczeń i skażających substancji chemicznych na środowisko.
2. Źródła zanieczyszczeń: substancje pochodzące z naturalnych procesów (np. pożary, powodzie), jak i działalności antropogenicznej (przemysł, rolnictwo).
3. Określenie wpływu wybranych substancji toksycznych na organizmy żywe, w tym człowieka, rośliny i zwierzęta, które są częścią ekosystemów wodnych i lądowych.
4. Metody oceny zagrożeń: metody identyfikacji substancji, oceny ryzyka i ich neutralizacji.
5. Ekotoksykologia.
5. Zajęcia
Zajęcia 11-20
Zajęcia 11.
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Toksykologia ksenobiotyków – czynniki wpływające na toksyczność, drogi wchłaniania metabolizm i wydalanie
EK_ZP1_W03; EK_ZP1_W05; EK_ZP1_W15; EK_ZP1_U06
EK_ZP1_W03; EK_ZP1_W05; EK_ZP1_W15; EK_ZP1_U06
Zajęcia 12.
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Toksykologia wybranych związków aromatycznych: właściwości, źródła narażenia, wchłanianie i mechanizm działania, objawy zatrucia
EK_ZP1_W03; EK_ZP1_W05; EK_ZP1_W15; EK_ZP1_U06
EK_ZP1_W03; EK_ZP1_W05; EK_ZP1_W15; EK_ZP1_U06
Zajęcia 13.
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Toksykologia wybranych metali ciężkich: występowanie, zastosowanie, źródła narażenia, wchłanianie, metabolizm i mechanizm działania toksycznego
EK_ZP1_W03; EK_ZP1_W05; EK_ZP1_W15; EK_ZP1_W27; EK_ZP1_U06
EK_ZP1_W03; EK_ZP1_W05; EK_ZP1_W15; EK_ZP1_W27; EK_ZP1_U06
Zajęcia 14.
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Toksykologia wybranych związków nieorganicznych: właściwości, źródła narażenia, wchłanianie i mechanizm działania, objawy zatrucia
EK_ZP1_W03; EK_ZP1_W05; EK_ZP1_W15; EK_ZP1_U06
EK_ZP1_W03; EK_ZP1_W05; EK_ZP1_W15; EK_ZP1_U06
Zajęcia 15.
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Toksykologia substancji uzależniających
EK_ZP1_W03; EK_ZP1_W05; EK_ZP1_W15; EK_ZP1_U06
EK_ZP1_W03; EK_ZP1_W05; EK_ZP1_W15; EK_ZP1_U06
Zajęcia 16.
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Toksykologia i ocena bezpieczeństwa żywności i żywienia
EK_ZP1_U06
EK_ZP1_U06
Zajęcia 17.
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
PFAS, czyli wszechobecne wieczne chemikalia
EK_ZP1_W03; EK_ZP1_W05; EK_ZP1_W15; EK_ZP1_U06
EK_ZP1_W03; EK_ZP1_W05; EK_ZP1_W15; EK_ZP1_U06
Zajęcia 18.
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Niedoceniane zagrożenie: dlaczego wszechobecny plastik jest większym problemem niż myślimy
EK_ZP1_W03; EK_ZP1_W05; EK_ZP1_W15; EK_ZP1_U06; EK_ZP1_U22
EK_ZP1_W03; EK_ZP1_W05; EK_ZP1_W15; EK_ZP1_U06; EK_ZP1_U22
Zajęcia 19.
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Bezpieczeństwo chemiczne
EK_ZP1_W27; EK_ZP1_U06
EK_ZP1_W27; EK_ZP1_U06
Zajęcia 20.
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Toksykologia kosmetyków – zawodowe narażenie na związki chemiczne w salonach kosmetycznych i kosmetologicznych
EK_ZP1_W27; EK_ZP1_U06
EK_ZP1_W27; EK_ZP1_U06
Zajęcia 21-30
Zajęcia 21.
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Ocena narażenia na substancje rakotwórcze w miejscu pracy
EK_ZP1_W27; EK_ZP1_U06
EK_ZP1_W27; EK_ZP1_U06
Zajęcia 22.
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Ocena ryzyka zawodowego przy narażeniu na pyły w miejscu pracy
EK_ZP1_W27; EK_ZP1_U06
EK_ZP1_W27; EK_ZP1_U06
Zajęcia 23.
Forma zajęć
Seminarium
Treści programowe
Rola medycyny środowiskowej w profilaktyce zdrowotnej i promocji zdrowia w zakładzie pracy
EK_ZP1_W27; EK_ZP1_U06
EK_ZP1_W27; EK_ZP1_U06
Zajęcia 24.
Zajęcia 25.
Zajęcia 26.
Zajęcia 27.
Zajęcia 28.
Zajęcia 29.
Zajęcia 30.
6. LITERATURA
Obowiązkowa
1.Seńczuk W., Toksykologia współczesna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa
2.Manahan St. E, 2006 – Toksykologia środowiska. Aspekty chemiczne i biochemiczne. Wydawnictwo PWN Warszawa.
3.Zakrzewski Sigmund F. 2000. Podstawy toksykologii środowiska. PWN Warszawa 2000.
4.Curtis D. Klaassen, John B. Watkins III 2014. Casarett & Doull Podstawy toksykologii. MEDPHARM.
5.Piotrowski Jerzy K. 2008. Podstawy toksykologii. Kompendium dla studentów szkół wyższych. Wydanie drugie. Wydawnictwa Naukowo – Techniczne Warszawa.
6.Jurowski K., Piekoszewski W. 2020. Toksykologia Tom 1 i 2. PZWL Wydawnictwo Lekarskie. Warszawa, 1, 2020.
7.Jurowski K., Piekoszewski W. 2020. Toksykologia w zadaniach Tom 1 i 2. PZWL Wydawnictwo Lekarskie. Warszawa, 1, 2020
2.Manahan St. E, 2006 – Toksykologia środowiska. Aspekty chemiczne i biochemiczne. Wydawnictwo PWN Warszawa.
3.Zakrzewski Sigmund F. 2000. Podstawy toksykologii środowiska. PWN Warszawa 2000.
4.Curtis D. Klaassen, John B. Watkins III 2014. Casarett & Doull Podstawy toksykologii. MEDPHARM.
5.Piotrowski Jerzy K. 2008. Podstawy toksykologii. Kompendium dla studentów szkół wyższych. Wydanie drugie. Wydawnictwa Naukowo – Techniczne Warszawa.
6.Jurowski K., Piekoszewski W. 2020. Toksykologia Tom 1 i 2. PZWL Wydawnictwo Lekarskie. Warszawa, 1, 2020.
7.Jurowski K., Piekoszewski W. 2020. Toksykologia w zadaniach Tom 1 i 2. PZWL Wydawnictwo Lekarskie. Warszawa, 1, 2020
Uzupełniająca
1.Traczewska Teodora M. Biologiczne metody oceny skażenia środowiska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław 2011
2.Płaza G., Ulfig K. Testy toksykologiczne w ocenie ryzyka ekologicznego. W: Janikowski R. red naukowa. Środowisko a zdrowie. Polityka, Zarządzanie, Komunikowanie. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko. Białystok 2004.
3.Sosak-Świderska B. Co odróżnia ekotoksykologię od ekologii? Studia Ecologiae et Bioethicae 2, 659-666
4.Laskowski R., Migula P., 2004. Ekotoksykologia – od komórki do ekosystemu, Państwowe Wyd. Rolnicze i Leśne, Warszawa
2.Płaza G., Ulfig K. Testy toksykologiczne w ocenie ryzyka ekologicznego. W: Janikowski R. red naukowa. Środowisko a zdrowie. Polityka, Zarządzanie, Komunikowanie. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko. Białystok 2004.
3.Sosak-Świderska B. Co odróżnia ekotoksykologię od ekologii? Studia Ecologiae et Bioethicae 2, 659-666
4.Laskowski R., Migula P., 2004. Ekotoksykologia – od komórki do ekosystemu, Państwowe Wyd. Rolnicze i Leśne, Warszawa
7. SPOSOBY WERYFIKACJI EFEKTÓW UCZENIA SIĘ
Sposób 1
Symbol przedmiotowego efektu uczenia się
EK_ZP1_W03 EK_ZP1_W05 EK_ZP1_W15 EK_ZP1_W27 EK_ZP1_U06 EK_ZP1_U22 EK_ZP1_K02 EK_ZP1_K09
Sposoby weryfikacji efektu uczenia się
Kolokwium – test 45 pytań (pytania zamknięte), jednokrotnego wyboru) Test w formule on-line na platformie e-learning wum
Kryterium zaliczenia
Uzyskanie minimum 60% punktów
Sposób 2
Symbol przedmiotowego efektu uczenia się
EK_ZP1_W03 EK_ZP1_W05 EK_ZP1_W15 EK_ZP1_W27 EK_ZP1_U06 EK_ZP1_U22
Sposoby weryfikacji efektu uczenia się
Uczestnictwo w zajęciach
Kryterium zaliczenia
Uzyskanie 80% obecności na zajęciach
Sposób 3
Sposób 4
Sposób 5
8. INFORMACJE DODATKOWE
(informacje istotne z punktu widzenia nauczyciele niezawarte w pozostałej części sylabusa, np. czy przedmiot jest powiązany z badaniami naukowymi, szczegółowy opis egzaminu, informacje o kole naukowym)
Informacje dodatkowe
Przedmiot kończy się zaliczeniem przedmiotu. Student ma trzy podejścia aby zaliczyć przedmiot. Pierwsze podejście w trakcie trwania sesji zaliczeniowej/egzaminacyjnej. Dwa kolejne podejścia w sesji poprawkowej.
Data aktualizacji treści